5 شرکت برتر صنعت چاپ در ایران، نام مقاله ایست که پیش روی شماست. در این مقاله ما قرار است ضمن معرفی صنعت چاپ و تاریخچه چاپ و انواع آن به معرفی بهترین لیست برترین شرکت های صنعت چاپ ایران بپردازیم. لازم به ذکر است که این شرکت ها اغلب در زمینه چاپ(سررسید و تقویم) و بسته بندی مشغول به فعالیت هستند.
روز صنعت چاپ در ایران چه روزی است؟
در ایران روز 11 شهریور را روز صنعت چاپ نامیدند.
صنعت چاپ در لغت یعنی چه؟
در واقع چاپ به معنای مهر، اثر و یا نشان میباشد. اثر گذاشتن و یا فشردن دو سطح بر یکدیگر نیز چاپ نامیده میشود. محتویات سطح میتواند نوشته یا تصویر دو بعدی و یا علائم باشد. تعداد تصاویر یا متون چاپی معمولاً بالاتر از یک عدد محاسبه میشود و این در حالیست که شکل و شمایل محتویات تغییر پیدا نکند. از صنعت چاپ میتوان به عنوان عاملی مهم در انتقال دادهها نام برد. به لطف و مدد این صنعت، کاغذ سفید و خام به شکل و شمایل روزنامه، مجله و کتاب درمیآید. قبل از ظهور پدیده اینترنت، سالیان سال بشر به کمک همین صنعت چاپ، از وقایع و اخبار روز مطلع میشد و مطالعه کتاب مرسوم بود. بوی خوش صفحات چاپی کتاب هنوز هم با هیچ چیز دیگری برابری نمیکند.
کلیشه در صنعت چاپ چیست؟
معمولاً فرآیند چاپ از راه انتقال جوهر به صفحه کامل میشود. این صفحه را کلیشه مینامند. کلیشه ممکن است از جنس چوب، سرب یا دیگر فلزات مثل روی و مس و یا حتی پلیمر باشد. کلیشه در چاپ سیلک اسکرین از جنس پارچه ابریشمی است. این نوع چاپ، چاپ دستی نامیده میشود. پیشینه چاپ دستی به دوران غارنشینی بازمیگردد.
از این چاپ برای طراحی پارچه در مصر باستان و چین و هند استفاده میشده. البته پیشتاز این نوع چاپ چینیها بودند. در مصر باستان از پاپیروس برای چاپ بهره میبردند.
تاریخچه صنعت چاپ
ظهور صنعت چاپ به قدری در شکوفایی فرهنگ و گسترش تمدن موثر بود که میتوان آن را انقلابی در عصر جدید نامید. اگر بگوییم سیر تکامل بشر را میشود به قبل از اختراع صنعت چاپ و بعد از اختراع صنعت چاپ تقسیم کرد، سخن به گزاف نگفتهایم.
همانطور که همه میدانیم یوهانس گوتنبرگ، زاده شهر ماینز کشور آلمان، اولین مخترع ماشین چاپ و صنعت چاپ در اروپا بود. او در عصر رنسانس یا نوزایی میزیست. وی بعد از تحقیق و تفحص فراوان و آزمایش انواع فلزات و قالبها توانست صفحهای از حروف قابل حمل بسازد. گوتنبرگ با استفاده از ماشین چاپ، انجیل را به زیور طبع آراسته کرد. یوهانس گوتنبرگ را پدر صنعت چاپ مینامند. مهمترین انگیزه اختراع چاپ را شاید بتوان میل به بقا و ماندگاری دانست.
پیدایش چاپ باسمهای در چین
قرنها قبل از اختراع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ، چاپ باسمهای در در دوران حکومت سلسله تانگ در کشور چین رواج داشت. در این روش، ابتدا نقش مورد نظر روی صفحهای چوبی حکاکی میشود و سپس بر پارچه یا کاغذ چاپ میشد. اما این روش مشکلات خاص خود را داشت. مثلاً در صورت چاپ یک کتاب، از تمام صفحات کتاب میباست زینک تهیه شود و زمان زیادی صرف تهیه زینک چوبی میشد. همچنین چوب به مرور پوسیده و غیرقابل استفاده میشد. میتوان گفت که این روش برای تیراژ بالا جواب نمیداد.
شخصی به نام پیشنگ از ترکیب گل و نوعی چسب و حرارت دادن این ماده، حروف متحرک ساخت و آنها را کنار هم قرار میداد و به کمک وسیلهای فلزی محکم میکرد تا از حرکت حروف جلوگیری کند. پس از مالیدن مخلوط رزین، موم و خاکستر، نقش حروف روی کاغذ شکل میگرفت. با حرارت دادن دوباره حروف، آنها را از هم جدا میکرد. به این روش حروفچینی با حروف متحرک میگویند.
گوتنبرگ با ساخت حروف فلزی و کنار هم قرار دادن آنها و استفاده از مرکب و فشار کاغذ بر حروف، چاپ نوین را پایهگذاری کرد. او قبل از ساخت حروف فلزی، ابتدا حروف چوبی و سربی را امتحان کرد و در نهایت با ترکیب سرب و قلع به یک آلیاژ با کیفیت دست یافت.
تاریخچه صنعت چاپ ایران
میرزا صالح تبریزی اولین شخصی بود که صنعت چاپ را در ایران و در شهر تبریز راهاندازی کرد. چاپ ابتدایی در ایران، چاپ سنگی نام داشت. میرزا صالح در بازگشت از اروپا یک دستگاه چاپ سنگی را نیز با خود به ایران آورد و در سال هزار و دویست و بیست و پنج هجری قمری آنرا راهاندازی کرد. هر چند هشت سال قبل از ورود دستگاه چاپ سنگی به ایران، چاپ سربی هم رواج داشت اما با ورود دستگاه چاپ سنگی، چاپ سربی کم کم از رونق افتاد. چون هزینه و دردسر فراوانی داشت. چاپ سنگی بیش از پنجاه سال در ایران تنها روش چاپ بود که تا اواخر دوران حکومت قاجار ادامه داشت.
شیوه چاپ سنگی به این ترتیب بود که ابتدا تصویر یا متن مورد نظر را به وسیله یک قلم تیز یا عمل یک نوع اسید روی سنگ ترسیم میکردند. سپس نقاطی که نمیخواستند به مرکب آغشته شود مرطوب میکردند. به این ترتیب مرکب که مادهای چرب بود، در آب حل نمیشد و تصویر یا متن را آغشته میکرد. در نهایت بخش مرطوب، سفید باقی میماند و بخش خشک، مرکبی میشد. این روش را میتوان پایه اصلی چاپ افست قلمداد کرد.
انواع روش های چاپ در چاپخانه ها
روشهای مختلف چاپ به سه گروه کلی تقسیم میشوند:
۱ـ چاپ مستقیم در صنعت چاپ:
در روش چاپ مستقیم، همانطور که از اسم آن پیداست، سطح مورد نظر با سطح کلیشه یا فرم چاپ کاملاً در تماس قرار میگیرد. کلیشه، لترپرس، سیلک اسکرین، باتیک، هلیوگراور، طلاکوب، فلکسو، نایلوپرینت در این دسته جای میگیرند. این روش خود به دو دسته تقسیم میشود:
الف ـ چاپ برجسته:
در این روش سطح و قالب اصلی چاپ برجسته است. مرکب به قسمتهای برجسته مالیده شده و به سطح مورد نظر فشرده میشود. در این روش تصویر یا متن باید به صورت معکوس روی قالب باشد تا پس از چاپ به شکل اصلی نقش ببندد.
ب ـ چاپ گود:
سیلندر قالب اصلی ما در این روش یک سیلندر استوانهای است که نقوش و تصاویر به صورت فرو رفته در آن شکل گرفتهاند. این روش هزینه بسیار زیادی دارد. روشهای چاپی که هزینه زیادی تحمیل میکنند معمولاً برای چاپ با تیراژ بسیار بالا کاربرد دارند. مثلاً چاپ اسکناس و یا تمبر. سیلندر قابل استفاده در این روش را ممکن است در نهایت ذوب کنند اما گاهی نیز مجدداً قابل استفاده قرار میگیرد.
۲ـ چاپ غیرمستقیم یا چاپ مسطح:
این روش در واقع روش نوین چاپ سنگی یا لیتوگرافی است.
در این روش نقوش و یا متون به یک صفحه شفاف منتقل میشوند و سپس روی سطح مورد نظر چاپ میشوند. همانند چاپ افست که امروزه برای چاپ اکثر مجلات و روزنامهها از آن بهره میبرند. صفحه شفافی که متون و تصاویر روی آن نقش میبندد، زینک نامیده میشود.
۳ـ چاپ غیرتماسی:
در روش چاپ غیرتماسی مثل چاپگرهای لیزری و یا جوهرافشان و فتوکپی، از طریق تماس جوهر با سطح مورد نظر انجام میگیرد.
مقایسه چاپ افست(لیتوگرافی)و دیجیتال در صنعت چاپ
چاپ افست از متداولترین و قدیمیترین تکنیک چاپ در ایران و جهان است و چاپ دیجیتال از پدیدههای نوظهور در این صنعت. اما مقایسه این دو به موارد بیشماری بستگی دارد. تکنیک چاپ افست برای تیراژ پانصد الی هزار عدد به بالا تعریف شده است. گاهی امکان سفارش کمتر از هزار عدد امکانپذیر نیست. مثلاً چاپ افست برای سفارش کارت عروسی، گزینه معقول و مقرون به صرفهای محسوب نمیشود. از این نوع چاپ برای انتشار روزنامه، مجله، کتاب، بروشور، پوستر… استفاده میشود.
در چاپ دیجیتال امکان چاپ از یک عدد به بالا وجود دارد. این نوع چاپ از طریق یک پرینتر با کیفیت که به یک یا چند کامپیوتر وصل است، تنها با یک کلیک، صورت میپذیرد. فرمت تصاویر و یا متون بهتر است gpg باشد.
مزایای چاپ افست(لیتوگرافی)
- کیفیت بسیار بالا
- وضوح رنگ
- امکان چاپ بر روی هر نوع سطح مثل فلز یا پلاستیک
- معایب چاپ افست
- هزینه بالا
- یک خطای کوچک یعنی خراب شدن کل تیراژ
- چاپ افست پروژهای زمانبر است
- مزایای چاپ دیجیتال
- کیفیت بالا و ریسک پایین
- قیمت مناسب برای کارهایی با تعداد کم
- امکان تغییر و اصلاح اشتباهات
- صرفهجویی در زمان
- معایب چاپ دیجیتال
- هزینه بالا برای کار با تعداد بالا
- انطباق رنگها در چاپ افست با دقت بالاتری نسبت به دیجیتال انجام میپذیرد. به دلیل تفاوت نوع جوهر
تکنولوژی چاپ سه بعدی
تکنولوژی صنعت چاپ روز به روز در حال پیشرفت و گسترش است. در این میان از چاپگرهای سه بعدی نمیشود غافل ماند! آیا هرگز میتوانستید روزی را تصور کنید که یک قطعه کیک با همان شمایل هوسانگیز از درون یک چاپگر بیرون بیاید؟
مزایای چاپ سه بعدی
از مزایای این چاپگر سه بعدی نمایش ایده اولیه با سرعت بالا و امکان بررسی آن ایده و لمس تمام زوایای یک قطعه پیش از تولید و برطرف کردن ایرادات احتمالی قبل از تولید نهایی است. به این ترتیب از بروز مشکلات بزرگ در مقیاس بزرگتر جلوگیری میشود و مسلماً از بروز هزینههای ناخواسته و غیرضروری هم جلوگیری خواهد کرد. این یعنی صرفهجویی در زمان و هزینه به نفع هدف نهایی.
همانطور که میدانید فرآیند تولید یک قطعه توسط چاپگر سه بعدی به صورت لایه به لایه است. این خصوصیت منحصر به فرد امکان بررسی تمام زوایا را به شما خواهد داد.
تکنولوژی چاپ سه بعدی در ساخت ماکت در ابعاد مختلف و با قابلیتهای فراوان استفاده میشود.
یکی دیگر از محاسن چاپگرهای سه بعدی تولید کمتر ضایعات است. هر طرح با هر میزان جزئیات با کمترین ضایعات در این تکنولوژی قابل دسترسی است.
معایب چاپ سه بعدی
چاپ سه بعدی ماکت توسط چاپگر در مقایسه با قالبگیری تزریقی و یا روش تراشکاری، قطعاتی ضعیفتر ارائه میدهد. البته با پیشرفت روزافزون این تکنولوژی، انتظار میرود که این ایراد به زودی برطرف شود.
محدودیت در اندازه تولید قطعات از دیگر معایب چاپگر سه بعدی است. این چاپگر امکان تولید قطعات خیلی بزرگ و خیلی کوچک را ندارد.
دقت دستگاه خیلی بالا نیست و ممکن است شما را دچار مشکل کند.
هزینه تولید نمونهها در تولید انبوه افزایش مییابد.
مشکلات صنعت چاپ در ایران
صنعت چاپ را میتوان یکی از سودآورترین صنایع در اقتصاد هر کشور خواند. اما به راستی این صنعت در ایران تا چه حد بر اقتصاد اثرگذار بوده؟ این صنعت اکنون کجای کار ایستاده؟
در چهارمین گردهمایی آنلاین نکوداشت ششمین هفته علوم و فناوری چاپ ایران این مسائل بررسی شدند.
*«محمد بیطرفان»، رئیس انجمن فناوری اطلاعات ایران اظهار داشت: در سالهای گذشته سیاستگذاریها، برنامهها و اختصاص منابع مالی در صنعت چاپ، به حوزههای فرهنگی، نشر و رسانه محدود شد، این در حالی است که سالیانه چند صد میلیارد دلار از درآمدهای ارزی کشور حاصل فعالیت حوزه چاپ بسته بندی و چاپ صنعتی است. امروز اگر به سمت توسعه صنعت چاپ و نوسازی ناوگان آن نرویم در روند اقتصادی کشور اخلال ایجاد خواهد شد. ارزش افزودهای که سالیانه در حوزه سایر صنایع از محل فعالیت صنعت چاپ حاصل میشود، به هیچ عنوان در آمارها لحاظ نمیشود و همین مسأله شاید دلیل کمتوجهی یا بیتوجهی مسئولان به این صنعت بوده است.
در ادامه «مجید محبی» رئیس اتحادیه چاپخانهداران استان آذربایجان غربی گفت: این استان با ظرفیت و پتانسیل های بالایی که دارد میتواند دروازه صنعت چاپ ایران به اتحادیه اروپا باشد. وی به فرسوده بودن ناوگان صنعت چاپ در این استان اشاره کرد و افزود: با راهاندازی و افتتاح موزه صنعت چاپ در این استان، به دنبال ایجاد یک ارتباط میان فرهنگی با چند کشور همسایه یعنی عراق، ترکیه، نخجوان و ارمنستان و شکوفا ساختن محور اقتصادی این صنعت در کشورهای یاد شده هستیم. محبی بیان داشت: در حالی به دلیل عدم نوسازی کافی صنعت چاپ در استفاده از ظرفیتهای موجود در این کشورها عقب افتادهایم که ترکیه توانسته امروز بازار کردستان عراق و بازار نخجوان را در دست بگیرد. وی تاکید کرد: در این راستا لازم است تا اتحادیههای چاپخانه داران در هر استان به روشنگری اهمیت این صنعت برای مسئولان بپردازند.
*به نقل از تجارت نیوز
با نگاهی به دور از غرضورزی میتوان به این نتیجه رسید که صنعت چاپ، صنعتی که نشر فرهنگ و ادب را عهدهدار میباشد در ایران با بحران جدی روبروست. مشکلاتی که پس از تحریم اقتصادی ایران توسط آمریکا صورت گرفت و از میان رفتن یارانه کاغذ از جمله مشکلاتی است که نباید از نظر دور بماند.
تحریم اقتصادی باعث شده تا واردات قطعات این صنعت هم با مشکل مواجه شود.
بالا رفتن قیمت مواد اولیه چاپ همانند جوهر نیز از اثرات تورم و تحریم میباشد.
بر طبق آمار بیش از پنج هزار واحد در زمینه چاپ فعالیت میکنند. همچنین بیش از صد هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این صنعت اشتغال داشتند اما شرایط اپیدمی کرونا و تحریمها باعث تعطیلی بسیاری از چاپخانهها شد. با شیوع کرونا و کاهش ازدواج در سطح کشور، سفارش کاتهای عروسی هم به حداقل رسید.
از دیگر مصائبی که بد نیست مسئولان به آن بذل توجه نشان دهند، اختصاص دادن هویت مستقل به صنعت چاپ است. عناوینی چون: چاپ و بستهبندی، چاپ و نشر، چاپ و تبلیغات! و معمولاً به بخش دوم این عناوین توجه بیشتری میشود تا بخش اول که مربوط به چاپ است.
نبود سرمایه کافی در این بخش از صنعت از مشکلاتی است که در این بحران اقتصادی شاید بد نباشد اگر مدنظر قرار بگیرد. این نبود سرمایه در به روز رسانی ماشینآلات هم اثر گذاشته است. همچنین نبود حمایتهای دولتی هم به این مشکلات دامن میزند.
دستگاههای فرسوده در کیفیت نهایی اثرگذار است و وقت آن رسیده که به این صنعت بهای بیشتری داده شود.
نوسانات نرخ ارز علاوه بر مشکلات عدیدهای که در کشورمان به وجود آورده، باعث بالا رفتن هزینههای صنعت چاپ نیز شده است.
گران شدن کاغذ هم باعث شده کتاب و نشریات چاپی به طور کلی از سبد خرید مردم حذف شود.
اما در مقابل تمام این معضلات و مشکلات عدیدهای که بر سر صنعت چاپ ایران سایه افکنده، از این نقطه قوت هم نباید به آسانی گذشت که راهاندازی صنعت چاپ و بازدهی آن در صورت وجود سرمایه کافی، بسیار با سرعت پیش میرود. تقریباً در عرض شش ماه میتوان چاپخانهای را تأسیس کرد و به سوددهی رساند. اگر با راهاندازی هر چاپخانه به طور میانگین حداقل ده نفر مشغول به کار شوند در مقیاس بزرگتر و کل کشور در نظر بگیرید چه میزان اشتغال ایجاد خواهد شد و چه حجم عظیمی از جوانان مستعد جذب بازار کار خواهند شد.
بد نیست که با عینک خوشبینی به اتفاقات اخیر نظر بیاندازیم.
*در تاریخ بیست و سوم مرداد ماه سال جاری، رئیس اتحادیه چاپخانهداران تهران از برگزاری نشست هم اندیشی درباره مطالبات فعالان صنعت چاپ خبر داد و بر اهمیت تدوین برنامه های کوتاه و بلندمدت برای توسعه صنعت چاپ تاکید کرد. این نشست با حضور تقی علیان مشاور عالی اتحادیه، محمد کیان احمدی مدیر چاپ صنوبر، عزیزالله نصرالهی مدیر چاپ طلوع آزادی و حسن فروزیده مدیر چاپ ۱۲۸ برگزار شد. ابوالحسنی با بیان اینکه از وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی میخواهم در حوزه چاپ، بدون حضور اتحادیه و نمایندگان صنف چاپ تصمیم گیری نشود، تاکید کرد: یکی از مشکلات جدی در صنعت چاپ طی سال های متمادی این بوده است که برای ما تصمیم گیری میشود و بعد ما را در کار انجام شده میگذارند؛ بهعبارت دیگر صنف کمترین نقش را در تصمیمگیریها دارند.
به گفته وی، این در حالی است که میتوان زمینه ای پیشبینی کرد که هر تصمیمی برای صنعت چاپ با حضور متولیان اصلی صنف، یعنی اتحادیه به نمایندگی از چاپخانه داران اتخاذ شود. ابوالحسنی با بیان اینکه در این نشست نکات ارزشمندی مطرح شد، گفت: کارشناسان و پیشکسوتان این صنعت تاکید کردند که مدیران حوزه چاپ باید صنعت چاپ را به عنوان صنعت راهبری ببینند و دفتر امور چاپ و نشر باید از تجربه و دانش کارشناسان و فعالان صنعت چاپ استفاده کنند.*
*به نقل از مجله چاپ و نشر
برترینهای صنعت چاپ در ایران
در مراسم اختتامیه بیستمین جشنواره ملی چاپ که در تاریخ هجدهم بهمن ماه نود و نه (1399/11/18)در تهران برگزار شد، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی تندیس و لوح برتر در زمینه چاپ و بستهبندی را از آن خود کرد.
مدیرعامل موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، آقای مسعود فرزانه از سابقه چاپ در استان خراسان رضوی و قدمت طولانی آن اطلاع داد. وی افزود: “از سال هزار و دویست و پنجاه و شش هجری شمسی، چاپخانه سنگی آستان قدس رضوی، با عنوان «دارالطبع رضوی» در صحن نو(آزادی فعلی) حرم مطهر رضوی تاسیس شد و تا سال هزار و سیصد و پنج هجری شمسی، حدود نیم قرن این چاپخانه فعالیت داشته و آثار متعددی را نیز به زیور طبع آراسته است. پس از انقلاب اسلامی نیز در سال هزار و سیصد و شصت و سه اولین موسسهای که توسط متولیان آستان قدس رضوی طرحریزی شد، موسسه چاپ بود که در مجموع بیش از هشت دهه فعالیت آستان و متولیان آستان قدس رضوی و توجه به موضوع چاپ را در این مجموعه نشان میدهد.”
اتحادیه صنعت چاپ
همانند بقیه اصناف، صنف چاپ و نشر نیز دارای اتحادیه است و این واحد وظایفی همانند نظارت بر چاپخانهها و بازرسی و رسیدگی به تخلفات را برعهده دارد و فعالیت و کارکرد آنها را مدام رصد میکند. این بازرسیها به صورت مستمر و مداوم صورت میپذیرد.
داوود سوهانی دبیر کمیسیون بازرسی اتحادیه چاپخانهداران، هدف اصلی این مجموعه را رعایت تعرفه قیمت گذاری این اتحادیه و نظارت بر فعالیت این صنف برای جلوگیری از تخلفات احتمالی عنوان میکند.
همچنین صدور مجوز و پروانه نیز از وظایف این اتحادیه میباشد.
*به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از ایبنا، سعید حاجیلو، عضو هیاتمدیره اتحادیه چاپخانهداران تهران با اشاره به وضعیت کنونی چاپخانهداران، توضیح داد: به دلیل شرایط حاکم بر دنیا بیماری کرونا بر اکثر کارهای چاپی در حوزه بستهبندی و تجاری همچنین نشر تاثیر گذاشته است و امروز یکی از دغدغههای جدی چاپخانهداران کمبود کار و گرانی مواد اولیه است. وی ادامه داد: در حال نظرسنجی از صنف راهکار مناسبی برای این موضوع هستیم؛ علاوهبراین اتحادیه چاپخانه داران تهران در تلاش است تا با پیگیریهای خود راهکاری برای این دغدغهها پیدا کند. حاجیلو با بیان اینکه امیدواریم هرچه زودتر از این بحران عبور کنیم، گفت: نبود دانش کافی و بازار در حوزه سرمایهگذاری یکی از چالشهای دیگر صنعت چاپ است بهطوری که امروز عرصه و تقاضا همخوانی ندارد و موجب ایجاد رقابت نابرابر در بازار شده است.*
به نقل از مجله چاپ و نشر
صنعت چاپ این روزها دستخوش تحولات بسیار زیادی شده است. اما با تمام این تفاسیر این صنعت با پشتکار و دلسوزی اهالی چاپخانهها در حال گردش است. نمیتوان تلاشهای این گروه را نادیده گرفت. امروزه به هر محصولی نظری بیاندازید، بی شک وابستگی به صنایع چاپ را درک خواهید کرد. از پلاستیک دستهداری که تبلیغ فروشگاهی بزرگ روی آن چاپ شده تا لیبل کنسرو رب گوجهفرنگی و بسته بندی یک جعبه بیسکویت و حتی پوسترهای تبلیغاتی سطح شهر و کتاب داستان موجود در کتابخانهتان. از تیشرتی که طرح مورد علاقه شما رویش نقش بسته تا بطری آب معدنی که در دست میگیرید.
امید است با همکاری مسئولان صنعت چاپ، گام موثری رو به جلو بردارد و شاهد شکوفایی هر چه بیشتر این صنعت در کشور عزیزمان باشیم.